Nel vuoto propositivo del sinistrato vecchio mondo mi permetto di presentare pensieri vecchi di un vecchio insonne nella speranza di essere in due o più a rincuorare questi giovani da cui si pretende il sovrumano e non si dà loro la cosa essenziale: il lavoro.
L'enorme quantità di lavoro da fare e che nessuno sta facendo, per esempio per mettere in sicurezza quella metà del nostro Belpaese.
E' quel territorio che dalla valle del Belìce sale lungo l'entroterra appenninico e poi quello alpino.
Se togliamo i pochi posti privilegiati dal turismo ci troviamo proprio nel bel mezzo di zone desertiche abbandonate dall'uomo (o quasi)...
E pensare che sono l'anima bella del nostro recente passato
- Ahi me Diu garde.
Futia scarselo.
Morde quote morde uoi.
Neime e pa mai -
diceva una lingua che ora nessuno più parla.
Paolo Borgia
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Ringjallja globale
Sa mënd të ndurisë një krisë? Mënd një
krisë të jetë e përjetshme? Nëse ngë ndihet tek airi më të voglën nuhatje të
ndonjëi zglidhjeje të përdorshme për një problem. Kur besimi mpaket dhe shkon
kufirin te dreja e ankthshme të morìvet, kur edhè numret janë të rremë, ndoshta
duhej të pyesim veten nëse ngë jemi përpara njëi katastrofe të shkretë të
pakapërcyeshme për të cilës ngë ka o ngë do të gjëndet një rrugëdalje me një
veprim ndaj njëi radikali novacion institucional paradigmatik të shoqërìsë së
fshatit global, sapo leu dhe çë nanì hyjri në një shah i vdekshëm.
Si katedrale rëre kanë rënë skema të
fortë, ideologjì analitike të kundërvëna, perandorì çë kanë bërë orvatje për të
përkthyer të rejat diturì të suposuame në kushte jete të pranuashme për milionë
vetash o çë kanë bërë orvatje për të imponuar këtò të rreme themelime politike,
çë pra u treguan abstrakte tek operueshmërìa e funksionimit dhe çnjerëzore ndaj
të pambrojturash popullsì, i vetmi faj i të cilavet është të gjëndeshin te një
vend te çasti i gabuam. Gjëndemi përpara të vazhduame konflikte të reja, më
shumë se të pranueshme kompromise, gjetur paqësisht: shkretim dhe vdekje
pikëllojnë kryesisht “civilët”, të bërë qëllim të trupave të angazhuame në
luftë o në pseudoguerilje e të vetëquajtur revolucionarë mercenarë. Është
qartë, kjo ë’ rruga pa krye klasike çë shkakton të lulëzuarit të madh takimesh
ndërkombëtare ndaj kërkimit të ndonjëi zglidhje çë të shmangë “një luftë”, kur
nanimë kemi luftëra në fushë çëkur mbi 60% të territorit botëror. Llojas,
prandaj, se të ketë arrijtur momenti të lëmë të kotat huluntime ngjera më nanì
të thelluara kot dhe kthehim fletë, tue nisur nga problemët të jetës së
popullsìsë, jo të kësaj o të asaj pjese të globit, por të tërësisë së tij.
De/ojë të ish, hipokrite për Bukurinvend të vazhdojë të mburret të jetë e
shtata o e teta ‘fuqi’ botërore dhe të mbajë të papunë në shpi katër të rinj
mbi dhjetë, pa pasur ata mundësì të *vetë-shprehen dhe të jenë vërtet të lirë
me punën e tyre. Vazhdojme të djegim mbi altarin e demagogjìsë fjalë si rritje,
përparim, zhvillim kur realiteti na vë përpara njëi mase njerëzore çë rri pa
punë – veç kur ngë ë’ mërgimtare o e llarguar – çë as në të ardhmen do të ketë
mundësìnë të gjejë një punë nëse ngë vëhet në jetë në mënyrë totalitare një
shkëputje kulturore nga vizionët ekonomike dhe politike të së shkuarës nanimë
së llargët dhe me të duhurën urtësì – tek e pandalshmja shpejtësì transformimi
të qëroit të sotëm – të vëhet dorë për një projektuesmërì çë mënd të kryehet nëse
gjithë Vendet (dhe kukullarët, dordolecarët) do të bëjnë një hap prapa për të
krijuar një fshat global i ri i lumtur. Për të bërë këtë ë’ i domosdoshëm të
themelohen të përbashkëta rregulla të bashkëpranuara dhe çë ka bëhen të
respektohen nga një forcë e përbashkët.
Kujtoj si çë nga 1988 Gjykata e Lartë në
Romë – nga gjurmët e Klubit Romak të vitevet ’50 –, kur bota ish ndajtur në të
panumërta fshatra, kjo gjykatë parashikojë efektivitetin e të drejtës
ndërkombëtare nëpër rolit të duhur dhe pozitiv të jurisprudencës, çë nxier
burim nga të ndryshmet të duhura: ekonomike të vëhen caqe dhe mundësì për
ekonomìnë globale ‘erga omnes’ dhe ekologjike për të garantuar
mbështetueshmërìnë e jetës mbi Token.
Ka lypsja juridike të jipet një garancì të
drejtës njerëzore dhe efektivitetin e të drejtës ndërkombëtare mbi bazën e
përcaktimit të disa parime njësues: të ambientit si e drejtë njerëzor themelor;
të së drejtës për ambientin e brezavet të ardhshme (paanësì
ndërgjeneracionale); të pasurìsë së përbashkët të njerëzimit (oqeane, klimë,
biolarmì, etj.); mbështetueshmërìe (në referim për jetën mbi Tokën);
parandalimi; paanësie në përdorimin e pasurìvet; kush ndot paguan; përgjegjësìe
për dëmet në zonët e kufirit; bashkpunimi besnik; vlerësimi preventiv ndikimi
ambiental; të informimit si e drejtë e çdo vete; të pjesëmarrjes si e drejtë e
çdo vete; të hyrjes së barabartë të drejtësja e çdo vete.Ka lypsja shoqërore të sigurohet informimi, pjesëmarrja dhe hyrja vetavet dhe ONG-vet brënda drejtësìsë. Ka lypsja politike të parandalohen dhe të ndreqen konfliktet ambiental tue siguruar një zhvillim paqësor dhe të ekuilibruar.
Ka lypsja fetare të respektohet dhe të ruhet krijimi, vrojtuar si dhuratë e Perëndìsë: ku njeriu duhet të mbajë ‘sundimin «material» mbi ambientin jo njerëzor‘ dhe ‘sundimin «shpirtëror» mbi veten (të pritet komunikimi me pranìnë shpirtërore me Perëndìnë krijues, siell një çekuilibrim edhè me marrëdhënien njerì-natyrë, sepse njeriu ë’ ai vetë pjesë e natyrës)’.
Ka lypsja etike të reagohet prishjes së planetit me rregulla të reja «laike» përgjegjësìe individuale dhe shoqërore (ndërtuar nga ndërgjegja e përbashkët të njerëzimit, në dritën e njohjevet shkencore dhe të pervojëvet të hidhura të luftravet vëllavrasëse, tue themeluar përparësisht një parim moral: ‘mos ngit mbështetueshmërìnë e jetës mbi tokën’).
Ka lypsja kulturore të sigurohet pasurimevet të njerëzimit një mbrojtje e përbashkët në interes të brëzavet të ardhshme.
Dhe ka lypsja e njëi gjykate të pavarur çë favorizon të vërtetën për fatin e planetit.
Në konkluzion mënd të themi se te sistemi
ndërkombëtar ë’ fituar parimi «kujdesi» çë vepron për ambientin. Por lypset
ende një e drejtë globale dhe një bashkësì institucionesh globale. Duhet të
individualizohet një hapësirë karakteri detyrues ‘erga omnes’ të disa sjellje
vënë në klënie nga kushdo, pa përpjekur një cak të pakapërcyeshme te
sovraniteti i Shtetevet.
Resurrezione globale
Quanto può durare una crisi? Può
una crisi essere perenne? Se non si avverte nell’aria il minimo sentore di una
qualche soluzione praticabile ad un problema. Quando la fiducia viene meno e
sconfina nella paura angosciosa delle moltitudini, quando persino i numeri sono
bugiardi, forse dovremmo chiederci se non siamo di fronte ad una catastrofe
devastante insuperabile di cui non c’è o non si vuol trovare una via d’uscita
con una azione di radicale innovazione istituzionale paradigmatica della
società del villaggio globale, appena nato e già entrato in uno stallo mortale.
Come cattedrali di sabbia sono crollati schemi concettuali forti,
ideologie analitiche contrapposte, imperi che hanno tentato di tradurre i nuovi
presunti saperi in condizioni di vita accettabili per milioni di persone o che
hanno tentato di imporre tali pretese impostazioni politiche, che poi si sono
rivelate astratte nella operabilità del funzionamento e disumane nei confronti
di inermi popolazioni, la cui sola colpa è di essersi trovati in un luogo nel
momento sbagliato.
Ci troviamo di fronte a nuovi continui conflitti, piuttosto che ad
accettabili compromessi trovati pacificamente: devastazione e morte affliggono
principalmente i “civili”, diventati bersaglio di truppe impegnate nella
belligeranza o in pseudoguerriglie di sedicenti rivoluzionari mercenari. E’
chiaro, questo è il classico culdisacco che genera il gran fiorire di incontri
internazionali alla ricerca di una qualche soluzione che scongiuri “una
guerra”, quando ormai di guerre in campo ce ne sono già sul 60% del territorio
mondiale. Penso, perciò, che sia giunto il momento di abbandonare le
infruttuose ricerche fin qui inutilmente approfondite e voltare pagina,
partendo dai problemi esistenziali della popolazione, non di questa o quella
parte del globo, bensi della sua totalità. Sarebbe, infatti, ipocrita per il
Belpaese continuare a vantarsi di essere la settima od ottava ‘potenza’
mondiale e tenere inoperosi in casa quattro giovani su dieci, senza che essi
possano realizzarsi ed essere veramente liberi con il loro lavoro. Continuiamo
a bruciare sull’altare della demagogia parole come crescita, progresso,
sviluppo quando la realtà ci mette di fronte ad una massa umana inoperosa –
quando non migrante e respinta – che neanche in futuro avrà possibilità di
trovare una occupazione se non si attui totalitariamente un distacco culturale
dalle visioni economiche e politiche del passato ormai remoto e con la
necessaria prudenza – nella irrefrenabile velocità di trasformazione del tempo attuale – porre mano ad una progettualità che può
essere realizzata se tutti i Paesi (e i pupari) faranno un passo indietro per
creare un nuovo villaggio globale felice. Per fare ciò è indispensabile
costituire regole comuni condivise e fatte rispettare da una forza comune.
Ricordo come già dal 1988 la Suprema Corte di Cassazione a Roma
– sulle orme del Club di Roma degli anni ’50 –,
quando il mondo era diviso in infiniti villaggi, tale tribunale
prefigurava l’effettività del diritto internazionale attraverso il ruolo
necessario e positivo della giurisprudenza, che trae origine dalle varie
necessità: economica di porre limiti ed opportunità per l’economia globale ‘erga
omnes’ ed ecologica di
assicurare la sostenibilità alla vita sulla Terra.
C’é la necessità
giuridica di assicurare una garanzia al diritto umano e l’effettività del
diritto internazionale sulla base della definizione di alcuni principi
unificanti: dell’ambiente come diritto umano fondamentale; del diritto all’ambiente delle generazioni
future (equità intergenerazionale); del patrimonio comune dell’umanità (oceani,
clima, biodiversità, ecc.); di sostenibilità (riferito alla vita sulla Terra);
di prevenzione; di precauzione; di equità nell’uso delle risorse; chi inquina
paga; di responsabilità per danni transfrontalieri; di leale collaborazione; di
valutazione preventiva di impatto ambientale; dell’informazione come diritto di
ogni persona; della partecipazione quale diritto di ogni persona; dell’eguale
accesso alla giustizia di ogni persona.
C’é la necessità sociale di assicurare
l’informazione, la partecipazione e l’accesso alle persone ed alle ONG alla giustizia.
C’è la necessità politica di prevenire e
riparare i conflitti ambientali assicurando uno sviluppo pacifico ed
equilibrato.
C’é la necessità religiosa di rispettare
e conservare la creazione vista come dono di Dio: dove l’uomo é tenuto al ‘dominio
«materiale» sull’ambiente non umano’ e al ‘dominio «spirituale» su se
stesso (rompere la comunicazione con la presenza spirituale di Dio creatore,
implica uno squilibrio anche nel rapporto uomo-natura, perché l’uomo é egli
stesso parte della natura)’.
C’é la necessità etica di reagire al
degrado del pianeta con nuove regole «laiche» di responsabilità individuale e
sociale (costruite dalla coscienza comune dell’umanità, alla luce delle
conoscenze scientifiche e delle amare esperienze di guerre fratricide, istituendo
prioritariamente un principio morale: ‘non toccare la sostenibilità della
vita sulla terra’).
C’é la necessità culturale di assicurare
ai patrimoni comuni dell’umanità una difesa comune nell’interesse delle future
generazioni.
E c’é la necessità scientifica di un
foro indipendente che favorisca la verità sulle sorti del pianeta.
In conclusione possiamo dire che nel
sistema internazionale é acquisito il principio di «precauzione», che opera per
l’ambiente. Però, manca ancora un diritto globale ed un insieme di istituzioni
globali. Occorre individuare uno spazio di obbligatorietà ‘erga omnes’
di alcuni comportamenti da chiunque posti in essere, senza incontrare un limite
insuperabile nella sovranità degli Stati.
Nessun commento:
Posta un commento