Era una sorta di gara alzarsi prima dell'alba nella prima quindicina di agosto
e salire per la ripida strada che porta alla chiesina di Maria Odigitria
per partecipare alla Divina Liturgua.
Le ragazze vi attiravano i ragazzi, che poi
andavano al lavoro. Le signore interpretavano le altre signore e i ragazzini
raccoglievano le mandorle dagli alberi vicini e ne rompevano il
guscio con una pietra sui muretti.
Il sole nasceva come ogni giorno. Le notizie giungevano
a Hora con le sottili lettere 'par avion' degli emigranti.
Paolo Borgia
Qark
i shkurtur
E
pe si u shkatarrua bota? Nga nja gjashtëdhjetë vjet kish një
rritje relative e qetësisë, të së mirës së përgjithshme dhe të
mirëqenies vetjake, por shi se një atentat i stërmadh prish dy
rrokaqiej dhe gjithë gjindja, çë ish atje brënda, vdes e penguar
nga zjarri. Një “shok” çë i bën një përshtypje të thellë
botës, e cila kthehet të ketë dre dhe është
kështu se gjindja pranon të rëndin kufizim të lirisë së vet të
pastajmë qarkullimi. Por çë nani, zbulohet se gjysma e botës
ndodhet në gjëndje lufte të brëndshme o është e interesuar nga
konflikte kurrë të shpallur me shtetet kufitare.
Kle
kështu se kemi zbjerrë besimin te njeriu dhe ndaj institucionevet.
Ngë ka më lafje, lidhje ndër brezat, është tjetër ngjera edhe
të menduarit, gluha. Çdo përvojë ngë ka më vlerë. Mosnjerì ka
më të llargëtën përvojë sepse gjëndjet dhe konteksti ndërrojnë
vazhdimisht dhe gjërat e reja shpejt nxierin jashtë të njohururat,
çë patjetër ende e vjetëruara ngë janë. Bindje dhe sigurì të
ngurtësuara vënë në dukje këmbë deltinake/bajte.
Përmbysje
pushtetesh zënë papritur të fshehtat qendra krijimi të pranimit
shoqëror dhe vënë shtypin servil me krahë te muri. Skenarë të
jashtëzakonshëm edhe vetëm në fund të shekullit XX e çë
ndoshta i bërën mat ato nanimë shterpe liturgjì popullorizuese të
zbrazura nga përmbajtja politike, përmbysin vetëtimthi realitetin,
tue zhvendosur analistë me cilësi të mira.
Ka
ca qërò, çë thuhet se e vërteta ngë ekziston dhe ndoshta kjo
mënd të jetë e vërtetë për mendime, idé, gjykime. Por për
faktet jeton një e vetme alternative tregimit korrekt çë ë’
gënjimi. Ndoshta teoria e praktika e ‘kreotit’ shket nga krahët,
ngë rrënjos më te mendja pa përvojë e masavet në të
vazhueshmin të furishmin kërkim të njëi emancipimi të vërtetë
sociokulturor, baza e vërtetë çë bën të pranueshme një varfërì
të nderuame. Ndoshta pyetja njohjeje mënd të jetë sot pikënisja
e thyerjevet vertikale të opinionit shoqëror jo më zënë te
qenglat e alibìsë së ‘natyrës së ndërlikuame’ dhe çë ka
besim tek intuita e vet, ‘tue mos ia pasur besë’ te mendimet e
qendravet nanimë të ngatërruame në çdo lloje manovrash të
fshehta. Kjo ‘gjëndje rrënuese e jashtëzakonshme’ shtrëngon
studiuesit e çdo kulture të kërkojnë shkaqet e fenomenit të
kryengritjes.
Njeriu,
nanimë i vetëm, zbulon dobësìnë e vet dhe kërkon të plotësojë
duhmën të gjejë ndonjerì çë e mendon si ai. Natyrisht lehet
konflikti me gjithë ata çë ngë e mendojnë njëlloj te një e
përjetshme ndeshje fraksioniste brënda shoqërìsë përherë
llarguese.
Ky copëzim siell
ca ngadalësì te funksionimi demokratik dhe shtyn ndaj kërkimit
autoritar i cili në mënyrë e pashmangshme pranon një ‘manipulim’
më të madh të popullsìsë. Natyrisht globalizimi
çë
pjesërisht ka lejuar një e sigurt hapje ekonomike, në të njëjtin
qërò vuri te altari ‘kapitalistin’ herò, patjetër jo
filantrop, as altruist, çë shfrytëzon, zhvendos -çlokalizon- dhe
ndoshta copëton gjëndjen shoqërore. Ndoshta kjo siell njeriun të
themelojë njëjtësìnë e vet mbi të lashtat vlera çë kërkohen
të dërmohen nga kultura e sotme mbisunduese: fillim, gluhë,
familje dhe makar etnì. Njeriu, punëtor o mikroborgjez ndihet
duruar, pësuar dhe nga përulja konsekuente lehet një i egër
ribarbarizim. Ndoshta ë’ dreja çë e bën intolerant njeriun. Por
cila ë’ kanosja? Nëse jo përceptimi i njëi sistemi dhe njëi
ekonomìe të ‘mashtruame’, përfillur si shkak rritjeje të
varfërìsë së kushtevet jetese. Kësaj i vete shtuar fajësimi se
kihet një pamje ekzistenciale prapanike.
Për
të bërë më e rëndë situatën ka, shoqe e varfërìsë, njëfarë
hollim të shoqërìsë solidare, ka një pakënaqësì e mërijtur e
përgjithësuame. Ndihemi impotent dhe kërkojmë cjapin e flijës,
te gratë, tek imigranti, te pakicat, etj, Ndihemi të braktisur.
Te
kjo botë olistike -e ngatërrruar-, ku një financë ‘abstrakte’
dhe ‘miz/xore’ ë’ vënë ‘në qendër’ të imagjinarit të
përbashkët, do të duhet edhe të niset të mendohet për të
ardhmen pa dre! E na çë banojmë te ‘qendra’e botës gjithë
tjetër se imagjinar -Mesdhe, tue përfshirë Dejtin e Zi- duhet të
gjejmë rastin e jashtëzakonshëm t’e bëjmë një mundësì
ripërhapjeje dhe sfide të djepit të kulturës. Bëhet fjalë të
arrihet te një kompromis ndër akumulim dhe ndarje fitimesh. Tue
parafrasuar B. Latour, njerëzit me peshë e dinë sa ë’ e
rëndësishme situata e sa të jetë të kotë të stiset një
fortesë të artë ku të mbillemi brënda, mosgjë mban një
kryengritje të atyre lënë mënjanë, ngë janë mure në gjëndje
të shërojnë nga katastrofat pranë së ardhshmes.
Prandaj
kthejmë vrejtjen ndaj së ardhmes atje ku etërit tanë vënin
shpresat e tyre. Jemi në lartësìnë të mundim drenë, kthehemi të
jemi të zot të gjellëvet tona, të vlerës tënë dhe të
dinjitetit tënë, vëmë përsëri në nivelin e lartë ‘burrin
dhe gruan’ dhe shpinë e tyre.
Borgia
Cortocircuito
Hai
visto come s’è disfatto il mondo? Da una sessantina d’anni c’era
una relativa crescita della tranquillità, del bene comune e del
benessere personale, ma ecco che un gigantesco attentato distrugge
due grattacieli e tutta la gente, che c’era là dentro, muore
imprigionata dal fuoco. Uno “shock” che colpisce il mondo, che
torna ad avere paura ed è così che la gente accetta la greve
seguente limitazione alla propria libertà di circolazione. Da
adesso, però, si scopre che la metà del mondo si trova in
belligeranza interna o interessata da conflitti mai dichiarati con i
vicini stati.
Così abbiamo perso la fiducia, nelle persone e nei
confronti delle istituzioni. Non c’è più dialogo, comunicazione
tra le generazioni, è diverso persino il pensiero, il loro
linguaggio. Ogni esperienza non ha più valore. Nessuno ha più la
remota esperienza perché situazioni e contesto cambiano di continuo
ed il nuovo elimina rapidamente il noto, che ancora vecchio di certo
non è. Consolidate certezze mostrano i piedi di argilla.
Rovesciamenti
di potentati sorprendono le occulte centrali di generazione del
consenso e mettono la stampa servile con le spalle al muro. Scenari
sorprendenti anche solo alla fine del secolo XX e che forse hanno
dato scacco matto alle ormai sterili liturgie divulgative svuotate di
contenuto politico, capovolgono improvvisamente la realtà,
spiazzando analisti qualificati.
L’uomo, ormai solo, scopre la
propria fragilità e cerca di soddisfare il bisogno di trovare
qualcuno che la pensa come lui. Naturalmente nasce il conflitto con
quanti non la pensano allo stesso modo in un perenne scontro fazioso
interno alla società sempre divergente.
Questa
frammentazione porta ad una certa lentezza del funzionamento
democratico e spinge alla ricerca autoritaria che inevitabilmente
consente una maggiore “manipolazione” della popolazione.
Naturalmente la globalizzazione che in parte ha consentito una certa
apertura economica, nello stesso tempo ha messo sull’altare “il
capitalista” eroe, certo non filantropo, né altruista, che
sfrutta, delocalizza e forse smembra lo stato sociale. Forse questo
porta l’uomo a fondare la propria identità sugli antichi valori
che si cerca di sbriciolare dalla cultura odierna imperante: origine,
lingua, famiglia e magari etnia. L’uomo, operaio o piccolo borghese
si sente tollerato, sopportato e dalla conseguente umiliazione nasce
un violento reimbarbarimento. Forse è la paura a rendere l’uomo
intollerante. Ma quale è la minaccia? Se non la percezione di un
sistema ed una economia “truccati”, viste come causa di aumento
della povertà delle proprie condizioni di vita. A ciò va aggiunta
la accusa che si ha una visione esistenziale retrograda.
A
rendere più pesante la situazione c’è, compagna della povertà,
una certa diluizione della comunità solidale, c’è una risentita
insoddisfazione generalizzata. Ci si sente impotenti e si cerca il
capro espiatorio, nelle donne, nell’immigrato, nelle minoranze,
ecc. Ci si sente abbandonati.
In questo mondo
olistico, dove un’‘astratta’ e ‘crudele’ finanza è posta
‘al centro’ dell’immaginario collettivo, bisognerà pur
incominciare a pensare al futuro senza paura! E noi che abitiamo il
“centro” tutt’altro che immaginario del mondo -il Mediterraneo,
Mar Nero compreso- dobbiamo cogliere l’emergenza per farne
un’occasione di rilancio e di sfida della culla della civiltà. Si
tratta di giungere ad un compromesso tra accumulazione e
distribuzione. Parafrasando B. Latour, i potenti sanno quanto è
grave la situazione e quanto sia inutile costruire una fortezza
dorata in cui rinchiudersi, nulla frena la ribellione degli esclusi,
non ci sono muri in grado di salvare dai disastri prossimi venturi.
Volgiamo
dunque lo sguardo verso il futuro lì dove i nostri padri collocavano
le loro speranze. Siamo all’altezza di vincere la paura, torniamo
ad esser padroni delle nostre vite, del nostro valore
e
della nostra dignità, riportiamo in primo piano “l’uomo e la
donna” e la loro casa.
Borgia
Nessun commento:
Posta un commento