“A la surda e a la muta” il Mondo si muove.
Paradigmi nuovi avanzano emergendo, mentre schemi datati tengono prigioniera la vecchia Europa inaridita e senza cuore.
Giornalisti cortigiani tengono il bordone al coro sfasciato di insaziabili “Proci”.
Un Ulisse planetario, fatto da Asia e Africa, si appropria di Itaca-Mondo.
^^^^^
una grande famiglia,
con le sue tradizioni, i suoi affetti, le sue
abitudini, i suoi tesori e un grande passato
Il vicinato nel
villaggio globale
Forse non si possono
conoscere le persone o le comunità da distante: si rivelano a noi solo stando
loro accanto, amandole. “Una grande conoscenza è figlia d’un grande amore”: i
sentimenti, se puri, non sono illusori. Cerco nel cuore dell’esser umano e
trovo integrità, coerenza, verità e la condizione di possibilità fisica,
psichica, spirituale salvifica di un mondo globalizzato e in rapido
cambiamento. Per questo, proprio guardando là dove sembra scomparso il cuore,
cerco di trovare la traccia di qualche possibilità di una nuova spiritualità,
capace di fare risorgere la libertà interiore e l’apertura verso gli altri.
Sì, l’universalità –
nonostante l’avanzare della globalizzazione – che non aliena l’unicità della
persona, quella che troviamo nell’intima essenza dell’uomo, nella spiritualità
del suo cuore.
Per anni cerchi invano di
comprendere le ragioni dei sentimenti tuoi e di coloro che condividono affinità
esistenziali. Poi, a volte, le scopri; sono lì davanti a te, dentro di te; nella
vita senti il loro esprimersi inconscio interiore ma nel profondo ti erano
incredibilmente sconosciute. L’idiosincrasia istintiva, che da tempo avvertivi
per il chiasso culturale, perlopiù ostile, divenuto il sistema modale di
relazionarsi – dalla scolorita fraternità nei rapporti tra compagni di lavoro,
tra vicini di casa fino agli strumenti espressivi grossolani della varia
comunicazione – erano il segno, ora manifesto, di una realtà estranea. Il
diffuso disagio che sentivi osservando lo svolgersi intorno a te di azioni di
esseri resi in apparenza meno umani di coloro che popolano i ricordi di un ieri
assai più gramo ma di sicuro non oberato dalla latente tristezza di oggi, che
soffoca il manifestarsi di quella lieve gioia antica fatta di niente o di poco
o soltanto di consolazione nell’inevitabile dolore dell’esistenza.
Forse è venuto il tempo di
far rifiorire l’umana sussidiarietà regolando le deleghe “verticali” politiche
che non escludano il cittadino dal potere e riconoscendo l’importanza e le
priorità degli incontri vicini e diretti fra la gente di quelle (deleghe)
“orizzontali”. Si tratta di considerare lo sviluppo umano integrale e non
ridotto alla semplice crescita economica che giunge a noi da molto lontano,
perché “noi non accettiamo di separare l’economico dall’umano, lo sviluppo
dalla civiltà dove si inserisce”. L’azzardo, semmai, oggi, in un contesto
“liquefatto”, nella più profonda crisi economica e nella sparsa belligeranza
sul pianeta, è quello di evocare le realtà resistenti solo localmente e quasi
per miracolo. E’ tra queste che emerge il ridotto numero di insediamenti
arbresci nell’Italia meridionale. Gli Arbresci, nonostante si siano installati
stabilmente su questa terra ormai da più di cinquecento anni, hanno conservato
la propria identità e il loro senso di appartenenza, malgrado il promiscuo
inserimento nel contesto ‘estraneo ma non ostile’ di autoctoni di diversa
cultura.
Ma 77 Stati dell’Africa e
dell’Asia di fronte alle sfide mondiali si sono incontrati, producendo due
documenti: il “Messaggio di Bandung” 2015 e la “Dichiarazione sul rafforzamento
del partenariato strategico nuovo tra Asia e Africa” per garantire rapporti
sempre più stretti, con legislazioni garanti di investimenti e attività
d’impresa ma soprattutto ad attuare diritti umani effettivi. La Conferenza,
ignorata dai nostri media, da un’America in crisi di ruolo e da un’Europa
avviluppata in una crisi di identità, apre prospettive là dove l’Occidente non
riesce ad uscire dal suo pantano culturale.
Paolo Borgia
një familje e madhe,
me traditat e saj, mallrat e saj, zakonat e saj, thesarët
e saj dhe një të shkuame të madhe
Gjitonia
te fshati global
Ndoshta ngë mënd të
njihen vetat o bashkësìtë nga llargu: dëftohen neve vetëm tue u jetuar përkrahu
atyre, tue i dashur. “Një njohje e madhe ë’ bijë e njëi dashurìe”: ndjenjat,
nëse të dëlirë, ngë janë të rreme. Kerkoj te zëmbra e njerìut dhe gjej patëmetësì
(/ndershmërì), parimësì, e vërtetë dhe kushtin e mundësìsë fizike, psikike, shpirtërore
shpëtuese të njëi bote të globalizuame dhe në ndryshim të shpejtë. Për këtë,
pikërisht tue vërejtur atje ku duket e zhdukur zëmbra, kërkoj të gjej gjurmën e
ndonjëi mundësìe të aftë të bejë të ringjallet lirìa e brëndshme dhe hapja ndaj
tjerëvet.
Ëhj, universaliteti –
megjithëse globalizimi përparon – ai çë ngë tjetërson *njëjësìnë (unicitetin) e
vetës, atë çë gjejmë tek e brëndshmja
klënësì të njerìut, te shpirtërorsìa e zëmbrës së tij.
Për vjet e vjet
kërkon kot të ndëlgosh arsyet e ndjenjavet të tu dhe të atyre çë bashkëpranojnë
afërì ekzistenciale. Pra, hereherë, i zbulon; janë aty përpara teje, brënda
teje; te gjella ndien të shprehurit të tyre të pavetëdijshëm të brëndshëm por
në thellësì ishin për tij çuditërisht të panjohura. Idiosinkrazia instinktive,
çë nga ca qërò ndieje për zhurmën kulturore, më të shumtën armike, çë u bë
sistemi modal për t’u bashkëlidhur – nga vëllazërìa e zbehtë në lidhjet me
shokët pune, me gjitonët ngjera te të trashat vegle shprehëse të komunikimit të
ndryshëm – ishin shenja, nanì e dukshme, të njëi realiteti të huaj.
Pa-ngeja (/pa-rehatìa)
e përhapur çë ndieje tue vrojtuar të ndodhurit rreth teje të veprimeve të
njerëzve të bërë më pak njerëzorë se ata çë mbushin kujtimet e njëi të djeshme
shumë më e mjerueshme por pa tjetër jo e rënduame nga trishtimi i fshehtë të
sotëm, çë mbyt të dëftuarit të atij gëzimi të lashtë bërë me mosgjë o me pak o
vetëm me ngushëllim te dhëmbimi i pashmangshëm i ekzistencës.
Ndoshta erdhi qëroi
të bëhet të rilulezojë ndihmësìa njerëzore tue rreguluar delegimet ‘vertikale’
politike çë mos të lënë qytetarin jashtë nga pushteti dhe tue rinjohur
rëndësìnë dhe përparësìnë e përpjekjevet të afërta dhe të drejtpërdrejta ndër gjinden
e atyre (delegime) ‘orizontale’. Bëhet fjalë për të marrë parasysh zhvillimin
njerëzor e plotë dhe jo të katandisur po për rritjen ekonomike e thjeshtë çë arrën
tek na nga shumë llargu, sepse “na ngë pranojmë të ndajmë gjënë ekonomike nga
ajo njerëzore, zhvillimin nga qyteterimi ku futet”. Shumë-shumë, rreziku sot,
në një kontekst ‘të lëngëzuar’, te kriza më e thellë ekonomike dhe te gjëndja lufte e
shpërndarë mbi planetin, është ai të rikujtohen realitetet çë bëjnë ballë vetëm
lokalisht dhe pothuaj për mrakull. Ë’ ndër këto çë del jashtë numri i zvogëluam
themelimesh arbëreshe te Italia e jugut.
Arbëreshët, megjithëse zurën vend në mënyrë të qëndrueshme mbi këtë dhe nanimë
nga më shumë se pesëqind vjet, kanë ruajtur njëjtësìnë e vet dhe ndjenjën e
tyre përkatësìe, megjithë futjen e përzier te konteksti ‘i huaj por jo armik’
të vendësvet me tjetër kulturë.
Sigurisht, gjithë kjo
mënd të duket një pikësynim ambicioz, përkundër fjalë më të forta u thanë nga kryetarët
e Azìsë dhe të Afrikës të mbledhur ndër 19 dhe 24 prill në Bandung në Indonezì,
pas 60 vjetsh nga Konferenca historike çë shtu/iri bazat e Lëvizjes së Vendevet
të jo-rreshtuam glatë Luftës së ftohtë. Me shumë përgjegjësì klenë fjalët e
presidenti kinez Xi Jinping. Ai u urua një sistem ndërkombëtar “ më i drejtë”,
çë të pasqyrojë “influencën rritëse e kombevet aziatike dhe afrikane” dhe çë të
jetë “më i gatshëm të njohë se erdhi nanimë epoka ‘jonë’[e Xi-ut]”. Ftoi Vendet
e industializuam të “e sosin të vendosin kushtet politike” për hyrjen te
ndihmat umanitare dhe bëri një thirrje të fuqishme “sa Vendet e zhvilluam të dhurojnë
më ndihma atyre në udhën e zhvillimit”, tue i anangasur “të mbajnë konkretisht premtimet
zyrtare ndihmash për zhvillimin e të ia dhurojnë shërbimin Vendevet në udhën e
zhvillimit”. Ripohoi se bashkëlidhjet ndërkombëtare, duhet “të mbështeten mbi bashkëpunimin
dhe mbi parimin e ‘win-win-it’ – fitim të ndërsjellë –, tue ndërruar rendin dhe
sistemin ndërkombëtar ndaj njëi drejtimi më i drejtë dhe me vend, tue dhënë
shtysë krijimit të njëi sistemi financiar ndërkombëtar të arsyeshëm, të drejtë,
zëmërgjerë dhe i disiplinuam, në mënyrë çë të krijohet më i miri ambient i
jashtëm për Vendet në udhën e zhvillimit”. Kujtoi “detyrat morale” e Vendevet
të zhvilluara sa të mbajnë lart mbetjen e botës “ pa qëllime dyfishe”. Por 77
shtete e Afrikës dhe të Azìsë përballë sfidavet
botërore u takuan, tue prodhuar dy dokumente: “Mesazhi i Bandung-ut”
2015 dhe “Deklarata për përforcimin e partenariatit strategjik të ri ndër Azì
dhe Afrikë për të garantuar marrëdhënie përhërë më të ngushta, me legjislacione
garante për investime dhe veprimtarì ndërmarrjeje por mbi të gjitha për të vënë
në jetë të drejta njerëzore efektive. Konferenca, e papërfillur nga mjetet
komunikimi tanë, nga një Amerikë në krizë roli e nga një Evropë e pështjellë në
një krizë njëjtësìe, hap perspektiva atje ku Perëndimi ngë di të dalë nga baj/ltërat kulturore e saj.
di Palo Borgia
Nessun commento:
Posta un commento