Per non dimenticare l'albanese che conosciamo

Una frase alla settimana

Vocabolario (arberesh) facile:

Divorziare vi.                         ndáhem.

Durevole agg.                          çë ndurís, 

educare vt.                         mësónj;

fabbricare vt.                     stis.

fin da quando ci siamo conosciuti     çë kur u njohëm

Lavoratore  m.                    shërbëtór

Giardino m.                       kopsht

dal Corriere della Sera di oggi

I 3,9 miliardi che i migranti
danno all’economia italiana

di Gian Antonio Stella

Ha ragione papa Francesco: gli immigrati sono una ricchezza. Lo dicono i numeri. Fatti i conti costi-benefici, spiega un dossier della fondazione Moressa, noi italiani ci guadagniamo 3,9 miliardi l’anno. E la crisi, senza i nuovi arrivati che hanno fondato quasi mezzo milione di aziende, sarebbe ancora più dura. Certo, è facile in questi tempi di pesanti difficoltà titillare i rancori, le paure, le angosce di tanti disoccupati, esodati, sfrattati ormai allo stremo. 

..

Ma può passar l’idea che il problema siano «gli altri»? 

...

Basti ricordare il linciaggio di New Orleans del 15 marzo 1891, dove tra i più assatanati nella caccia ai nostri nonni c’erano migliaia di neri, rimpiazzati nei campi di cotone da immigrati siciliani, campani, lucani.

Eppure quei nostri nonni contribuirono ad arricchire le loro nuove patrie («la patria è là dove si prospera», dice Aristofane) proprio come ricorda Francesco: «I Paesi che accolgono traggono vantaggi dall’impiego di immigrati per le necessità della produzione e del benessere nazionale». 

Creano anche un mucchio di problemi? Sì. Portano a volte malattie che da noi erano ormai sconfitte? Sì. Affollano le nostre carceri soprattutto per alcuni tipi di reati? Sì. Vanno ad arroccarsi in fortini etnici facendo esplodere vere e proprie guerre di quartiere? Sì. E questi problemi vanno presi di petto. Con fermezza. C’è dell’altro, però .

.....

...

3,9 mld. që emigrantët e bëjnë të ekonomisë italiana.La diferencën midis kontributeve tatimore ne lidhje me shpenzimet publike 

nga Gian Antonio Stella

Papa Francis është e drejtë: emigrantët janë një aset. Numrat thonë. Përfitim kosto të mendojnë, thotë se dosja e fondacionit Moressa, ne italianët fitojnë 3.9 miliardë në vit. Dhe kriza, pa të ardhurve që kanë themeluar gati gjysmë milioni kompanitë, do të ishte edhe më e vështirë. Sure, është e lehtë në këto kohët e vështirësive të rënda gudulis resentments, frikën, ankthin e shumë të papunë, esodati, dëbuar tashmë kolaps.

....

Por mund të kalojë idenë se problemi është "të tjerët"?

......

Mjafton të kujtojmë linçim e New Orleans 15 mars 1891, ku më Saving Silverman në gjueti për gjyshërit tanë ishin mijëra zezakëve, zëvendësohen në fushat e pambukut nga emigrantët nga Sicili, Campania, Basilicata.

Megjithatë ato të gjyshërve tanë ndihmoi për të pasuruar vendet e tyre të reja ("Shtëpia është aty ku ajo lulëzon", thotë Aristofani) vetëm si Francis kujton: "Vendet që i mirëpresim të nxjerrin përfitime nga përdorimi i emigrantëve për nevojat e prodhimit dhe mirëqenies kombëtar. " Ato gjithashtu krijojnë shumë probleme? Po. Ata bartin sëmundje që nganjëherë ne tani u humbur? Po. Ata turmë burgjet tona sidomos për lloje të caktuara të krimit? Po. Ata shkojnë të tërhiqen në bunkerë etnike shpërthimet luftërat vërtetë lagje? Po. Dhe këto probleme duhet të përballen kokë. Në mënyrë të vendosur. Nuk është më shumë, megjithatë.